Happiness Pathway (1) : กระบวนการความสุข
วิถีนั่นแหละที่พาไปหาเป้าหมาย!
ในงานหมักกาแฟ เราต้องเรียนรู้นิสัยใจคอของพืช (คือกาแฟ) และจุลินทรีย์แต่ละแบบ ไม่ว่าจะเป็นแบคทีเรีย ยีสต์ หรือเชื้อรา เพราะพวกเขาต่างก็มีความเป็นตัวเอง มีการตอบสนองต่อสิ่งแวดล้อมรอบตัวที่ไม่เหมือนกัน จนนำไปสู่กระบวนการทำงานทางชีวเคมีที่สร้างสรรค์กลิ่นรสหลากหลายรูปแบบ
คุณภาพและบุคลิกของกาแฟจึงขึ้นอยู่กับ “กระบวนการ” (Pathway) ที่ทั้งจุลินทรีย์และตัวเมล็ดกาแฟเลือก
เงื่อนไขของการเลือก...ก็ขึ้นกับสภาพแวดล้อมรอบตัวและปัจจัยเกื้อหนุนจากภายในของพวกเขาเอง
ในขณะที่เราคิดว่ายีสต์มักจะให้กลิ่นที่ดีและรสชาติละมุน แต่หากเขามีความเครียดในระดับสูง...แทนที่จะให้ acidity ที่ดีก็อาจได้ความเปรี้ยวที่ไม่พึงประสงค์ขึ้นมาแทน
หรือกับกรณีของแบคทีเรียบางชนิด พวกเขาอาจเปลี่ยนรสเปรี้ยวแหลมของน้ำหมักกาแฟให้เป็นรสเปรี้ยวละมุนพร้อมกับกลิ่นนมมีเสน่ห์ถ้าหากได้อยู่ในสภาวะแวดล้อมบางประเภท
กระบวนการดำรงชีพหรือเมทาบอลิซึ่ม (Metabolism) ของจุลินทรีย์นั้นมี 2 ประเภทหลักๆได้แก่ กระบวนการหมัก และกระบวนการหายใจ โดยใช้วัตถุดิบคือน้ำตาลที่อยู่ในผลกาแฟนั่นเอง จึงเป็นที่มาว่าทำไมผลกาแฟที่มีค่าความหวานหรือน้ำตาลสูงมักจะให้รสชาติที่ดีกว่า นั่นก็เพราะว่ามีต้นทุนเอื้ออำนวยต่อเมทาบอลิซึ่มของจุลินทรีย์ที่มากกว่า...แต่นั่นก็เป็นเพียงปัจจัยส่วนหนึ่งเท่านั้น
หากเราเข้าใจกลไกชีวิตของเขามากพอ เราก็จะสามารถกำหนด “สุข-ทุกข์” ของจุลินทรีย์แต่ละชนิดตามแต่นิสัยใจคอของเขา จนเกิดเป็นผลลัพธ์ที่คาดหวังคือ “ความสุข” ของคนกินได้ในที่สุด
----
สำหรับโก๋และปรีดา...
ผมไม่แน่ใจว่า วิทยาศาสตร์ กับ ปรัชญา อย่างไหนที่ควรต้องมาก่อน?
แต่ในมุมมองด้านการบริหารจัดการนั้น...ทุกผลลัพธ์ย่อมเกิดขึ้นตามต้นเหตุหรือวิธีที่เราเลือกดำเนินการ
เป้าหมาย : ที่ต้องการเห็นคืออะไร?
คุณค่า : ที่เรายึดถือคือสิ่งใด?
ต้นทุน หรือทรัพยากร : ที่มีในเวลานี้คืออะไรบ้าง?
ทั้งหมดจะกำหนดสิ่งที่เรียกว่า “กระบวนการ” ในการดำเนินไปของเรา ทั้งการงานและวิถีชีวิต
หากเป้าหมายคือ “ความสุขของทุกคน” (คือความปรีดา) สิ่งที่จะนำเราไปสู่เส้นชัยได้ก็คงต้องเรียกว่า “กระบวนการของความสุข” (Happiness Pathway)
การลงมือทำด้วยความรู้ความเข้าใจ โดยเน้นที่กระบวนการหรือลำดับขั้นตอนที่ถูกต้องจึงเป็นกุญแจแห่งความสำเร็จของเรา
เมื่อมองอย่างนี้แล้ว....วิทยาศาสตร์ ปรัชญา และการบริหารก็เป็นเรื่องเดียวกัน!
งานของเราจึงเดินไปบนหลักความรู้ทั้ง 3 สาขาพร้อมกัน
---
Happiness Pathway เป็นงานเขียนใหม่ที่จะเล่าให้ฟังถึงความรู้ความเข้าใจของผมเกี่ยวกับศาสตร์เหล่านี้ในลักษณะที่โยงใยเป็นสายสัมพันธ์กันผ่านเรื่องราวอาชีพคนทำกาแฟ
บางมุมมองอาจจะดูตลกๆหน่อยนะครับ อย่างเวลามองว่าเชื้อต่างๆมีหัวจิตหัวใจเนี่ย...ถึงจะเพี้ยนๆไปบ้างแต่หากมันช่วยอธิบายที่มาที่ไปทางวิทยาศาสตร์ และทำให้เกิดไอเดียในการพัฒนากระบวนการผลิตกาแฟไทยให้ดีขึ้นได้....ผมว่ามันก็น่าจะโอเค
หวังเป็นอย่างยิ่งว่ามันจะช่วยสร้างกระบวนการความสุขให้ใครๆได้บ้าง ซึ่งหากมันมีประโยชน์เช่นนั้น
ผมก็จะปรีดามากๆ
1 ม.ค. 63
#HappinessPathway #PredaRoastingHouse
#ThaiSpecialtyCoffee
#GocafeLampang